mary span | plust je blik | 17 oktober 2023

Het leven op aarde is in gevaar. Wat nu?

Wie het nieuws leest, ziet machtspolitiek, cijferdenken, desinformatie, geweld, doodsangst, polarisatie en wantrouwen. De mens heeft het leven op de aarde over z’n grenzen geduwd. De versnelling, de permanente spanning en agressie nemen toe en de stabiliteit, die het leven op aarde al 10.000 jaar kent, dreigt in gevaar te komen. We zitten in de grootste wereldcrisis ooit. Wat is er aan de hand?

Donald Trump heeft in 2017 openlijk opgeroepen tot een nieuwe nucleaire ‘wapenwedloop’ – iets wat we sinds de jaren tachtig niet meer hebben gehoord. Wat we nu zien is dat de wapenwedloop niet is gestopt en dat de wereld militair is geëscaleeerd. De meest recente militaire brandhaard is de geweldsspiraal tussen Hamas en Israël. Deze proxyoorlog (het conflict wordt gezien als een machtsoorlog tussen het extreem-islamitisch regime Iran en het Westen) zal enorme gevolgen hebben op zowel regionale als mondiale schaal. Zelfs de nucleaire dreiging is weer aan de orde, want de verstandhouding tussen enkele grootmachten is al jaren aan het verslechteren. Het Russische parlement bijvoorbeeld heeft op 17 oktober 2023 gestemd voor het terugtreden uit het internationale kernstopverdrag (CBTB), dat kernproeven verbiedt en verspreiding van nucleaire wapens moet verkomen.

Een beperkte nucleaire
ramp bestaat niet!

Er zijn momenteel elf grote conflictzones om in de gaten te houden: Oekraïne, Armenië en Azerbeidjan, Iran, Jemen, Ethiopië, Congo en de Grote Meren, De Sahel, Haïti, Pakistan, Taiwan en Israël/Hamas. Zoals Hamas de oorlog begon met een grove schending van het internationaal recht – door vele honderden Israëlische burgers te vermoorden -, lijkt ook Israël niet van plan om zich aan de internationaal geldende gevechtsregels te houden. De wanorde en de afschuwelijke humanitaire toestand in Gaza is zodanig dat we niet moeten verwachten dat de vuurgevechten binnen de rode lijnen van beide partijen zullen blijven. De gevolgen van een bominslag op een parkeerplaats bij een ziekenhuis in Gaza strekken zich inmiddels mondiaal uit. Ten slotte moeten we niet vergeten dat ook Afghanistan, Irak, Myanmar en Syrië conflictlanden zijn, waar de mensen gebukt gaan onder aardbevingen, onderlinge twisten, chronische armoede en voedseltekort. Het zijn humanitaire crises van enorme omvang, waarvan onschuldige burgers de dupe zijn.

Oorlog is de bloedige projectie
van ons dagelijks leven. Het is een
uiterlijke uitdrukking van
onze innerlijke toestand.

Als we uitzoomen is de fundamentele vraag: waarom doen mensen dat, oorlog voeren? De reden voor dit soort crises is veelal economisch, maar ook religieuze, ideologische of sociaal-politieke tegenstellingen kunnen de oorzaak van conflicten zijn. Maar laten we ook niet de wapenwedloop vergeten, die ervoor zorgt dat deze wapens ooit gebruikt gaan worden. Want wapenbezit is big business. ‘Oorlog is een symptoom, hoe wreed en ziekelijk ook, en het aanpakken van de uiterlijke manifestatie zonder rekening te houden met de diepere oorzaken ervan is nutteloos en doelloos’, stelde filosoof Jiddu Krishnamurti (1895 – 1986) ooit. Maar niemand lijkt geïnteresseerd in de oorzaken van oorlogen. We leven niet in een wereld waar het menselijk bewustzijn zodanig is dat wapens onnodig zijn en zelfbescherming niet meer nodig is. Dat evolutiepunt hebben we nog niet bereikt.

Moneymakers, machthebbers, manipulators, dictators en politici hebben namelijk veel te winnen bij een sfeer van verhoogde angst en verwarring en het volstrekt negeren van de waarheid. Daarom is het óók zaak deze mensen te ontmaskeren en het tij te keren. En dat zien we overal – weliswaar nog mondjesmaat – in de wereld gebeuren. Alles wat duister is komt boven water. Alles wat slecht is, komt tevoorschijn. Alles wat onrechtvaardig is, wordt gezien. In feite is er momenteel een groot gevecht gaande tussen de paren van tegenstelling die op elkaar inwerken zoals goed en kwaad, recht en onrecht, vreugde en verdriet, zinnigheid en zinloosheid. Dit alles doet een directe oproep aan de samenwerking en compassie van de Europese Unie en de gehele wereldorde.

Waar het manipulators om gaat is dwang
en machtsuitoefening: ons dwingen
naar hun regels te leven en ons
de vrijheid te ontnemen.

We moeten ervoor zorgen dat mensen ontwaken voor wat er werkelijk aan de hand is. Namelijk dat het duistere regeert. We moeten nu vooral gaan kijken of we paden kunnen schetsen waarmee we het licht weer zien en weer binnen de waarheid en de planetaire levensgrenzen kunnen blijven.

Allereerst kunnen we leren hoe we de propaganda en complottheorieën kunnen doorprikken via (historische) voorbeelden. We kunnen de dialoog met elkaar aangaan om zo de zaak van alle kanten te bezien en nieuwe perspectieven te ontdekken. Zo krijgen we meer inzicht in mechanismen die vroeger, maar ook vandaag nog worden toegepast.

Er is niet alleen gedragsverandering nodig, maar ook systeemverandering met minder energiegebruik, een ander economisch model en energiesysteem, veranderingen in vervoer, industrie en landbouw. Het doel hier is om de behoeftes van iedereen te realiseren binnen de draagkracht van de aarde. Terwijl onze planeet een aantal gevaarlijke ecologische kantelpunten bereikt, lijkt ons collectieve bewustzijn een kantelpunt te naderen. Maar dat betekent niet dat we rustig achterover kunnen leunen.

We zullen de jonge mensen, lichtbrengers en activisten als Malala Yousafzai en Greta Thunberg van vandaag hard nodig hebben om nieuw licht te brengen onder de mensen die nog vasthouden aan de oude orde. Want zij willen de waarheid naar voren brengen, zodat mensen ontwaken voor wat er werkelijk gaande is. Want mensen die slapen leven niet in het huidige moment. Ze zijn of met het verleden of met de toekomst bezig en zien de huidige situatie volkomen over het hoofd. In feite zijn ze bang om geconfronteerd te worden met de realiteit van het leven. Op die manier zijn ze ontvankelijk voor propaganda en complottheorieën. En zijn ze gemakkelijk tot slaaf te maken.

We hebben jouw persoonlijke
inzet heel hard nodig.

Bedenk dat het leven noch vrede, noch geweld is. Het is een complexe mix van veel dingen. Het levensproces is zowel creatie als vernietiging. Om de buitengewone diepte en schoonheid van het leven, de onmetelijkheid van alle levende wezens, te zien, moet je zelf vrede hebben. Dan is er ware creatie mogelijk. We hebben jouw persoonlijke inzet gewoon heel hard nodig. Want een beter milieu begint immers bij jezelf. Zolang jij een nationalist blijft, en anderen hindoe, boeddhist of moslim blijven, zullen we geen vrede op aarde hebben. We zullen gewoon onze eigen verdeeldheid en wanorde moeten aanpakken. Je kunt je ook aansluiten bij een beweging om bij te dragen aan positieve verandering. Want jouw persoonlijke invloed reikt verder dan je denkt!

P.S.
1. Lees ook het artikel van Ramsey Nasr in NRC: Kennen we de naam van elk Palestijns slachtoffer?

2. Er bestaan een honderdtal conflicten in de wereld. Op de kaart hierboven zijn de grootste conflicten genoemd. Dat is exclusief de drugsoorlogen en de stille genocide in Myanmar.

AUTEUR MARY SPAN | ©DOESPLUS! | 231017
Publicist in Essentie en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie
in leven en werk, bouwend aan een wereld van nieuwe mogelijkheden