mary span | plust je blik | 13 mei 2023
De natuur als tempelruïne
In normale tijden is het uitsterven van dieren en planten een natuurlijk onderdeel van de evolutie: nieuwe soorten evolueren uit eerdere bestaande soorten, uitgestorven soorten zijn eigenlijk de voorlopers van nieuwe soorten. Nu vormt het grote sterven een angstwekkende verarming van het leven op aarde.
We realiseren ons niet wat er momenteel op aarde gaande is. We beseffen niet wat we verloren hebben. Zangeres Joni Mitchell zong in de jaren zestig haar lied over het bestraten van het paradijs en het bouwen van parkeerplaatsen. Daarmee maakte ze duidelijk dat je nooit weet wat je hebt totdat het is verdwenen. Maar mensen vergeten gewoon dat er ooit een paradijs bestond. Ze beschouwen de wereld als normaal. Maar het betekent dat we de neiging hebben om de huidige wereld als vanzelfsprekend te beschouwen. Dat denkbeeld zouden we nooit en te nimmer mogen accepteren!
De volgende keer dat je in de natuur bent en haar schoonheid bewondert, realiseer je je dan dat waar je naar kijkt een schim is van wat het ooit was. We leven maar in tien procent natuur! En die wordt van alle kanten bevuild. Wat een schrikbeeld!
We leven in een wereld die wordt
gekenmerkt door leegheid.
Het is nogal onthutsend om te bedenken dat al deze vernietiging is uitgevoerd door een soort die minder dan 0,01 procent van de levensgeschiedenis bestaat. Terwijl sommigen de opkomst van de mensheid als ‘goddelijk’ beschouwen, zijn er andere manieren om het te zien. De mensheid heeft ongetwijfeld ongekende macht ontwikkeld, maar veel ervan is gebruikt voor vernietiging.
In de 19e eeuw zagen vissers nog zeer grote scholen haringen zwemmen, die zo’n groot gebied bestreken dat de vis schier onuitputtelijk leek. En in de 17e eeuw konden vissers uit het Caraïbisch gebied enorme hoeveelheden zeeschildpadden vergaren om daar soep van te maken. Sindsdien zagen de mensen de natuur als een inkomstenbron. Met een vurig vertrouwen in de marktprincipes beweren de verkopers dat de diensten van de natuur, mits op de juiste wijze geprijsd, iedereen ten goede komt. Dit idee werd in de jaren tachtig van de vorige eeuw bekrachtigd door de opkomst van het neoliberalisme. Het idee werd zelfs een hoeksteen voor beleidsvorming bij VN-agentschappen, NGO’s en bedrijven. Aan koraalriffen, moerassen, rivieren, bossen en tropische wouden werd een prijskaartje gehangen. Er werd zelfs getracht om de hele planeet te beprijzen.
De natuur kreeg een
boekhoudkundige classificatie:
natuurlijk kapitaal.
De conservering van de natuur heeft zowaar een prijskaartje! Er moet altijd iets tegenover staan. Als we de natuur in stand willen houden, moet de natuur ook iets teruggeven. Bomen mogen groeien, maar mogen voor inkomsten ook worden gekapt. Voor wat hoort wat, zo wordt gedacht. Klimaatconventies leveren nochtans niet veel op. Ondertussen is de natuur een tempelruïne geworden. Een bleek ecosysteem dat onderworpen is aan een kosten-batenanalyse. Water is nu ook een potentiële bron voor gewapende conflicten geworden, ook al is het water vaak vervuild. De wereld is volgens de VN onderweg naar klimaatapartheid, waarbij de rijken zich een uitweg kunnen kopen uit de ernstige gevolgen van ons commerciële natuurbeheer. Arme mensen zijn de dupe!
De kwaliteit van de samenleving
weerspiegelt zich in de wijze
waarop we met de natuur omgaan.
Zijn dit angstscenario’s? Je kunt ervoor kiezen het zo te zien, maar ondertussen lijdt de natuur en dat is ook jouw probleem. Niet voor niets reist activisitisch bioloog Jane Goodall op haar 89ste nog de hele wereld over om mensen wakker te schudden. Met haar programma Roots & Shoots inspireert ze jongeren over de hele wereld om beter voor hun omgeving te zorgen. Volgens haar is het nog niet te laat om onze planeet en de levende wezens daarin te redden, want de magische plek staat op het punt vernietigd te worden. Ze vertelt iedereen: volg niet het geld, volg daarentegen je hart. Misschien denk je, dat de boswachter het wel voor je zal oplossen. Dat is wishful thinking. Ik doe een dringend beroep op jouw actie om duurzaam verschil te maken. Leef bescheiden en maak de natuur klimaatproof. Steel niet de toekomst van de volgende generatie!
AUTEUR MARY SPAN | ©DOESPLUS! | 230513
Publicist in Essentie en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie
in leven en werk, bouwend aan een wereld van nieuwe mogelijkheden.
Nadenkertje
De aarde is 4,6 miljard jaar oud. Laten we even voor het gemak 46 jaar aanhouden. De mens is daarvan 4 uur (!) op aarde. Onze industriële revolutie begon 1 minuut geleden. In die tijd hebben we meer dan 50% van onze bossen vernietigd! Dat is niet duurzaam.
De grote onthechting
Een halve eeuw van eigenbelang heeft ons leven tot een hel gemaakt. De grote onthechting heeft toegeslagen.
Hoe verander je een overtuiging in wijsheid?
We moeten onze relatie tot de natuur, onze medemens, de samenleving en vooral tot onszelf opnieuw uitvinden. Maar hoe verander je een beperkende overtuiging in wijsheid? Byron Katie helpt.
