mary span | plust je blik | 7 september 2024
Bescherm onze bodem!
Dit is een oproep: bescherm onze bodem! Letterlijk de grond aanraken en er op blote voeten op lopen of je handen vuil maken, kan je darmgezondheid verbeteren. Maar het is slecht gesteld met de gezondheid van de bodem. Dat raakt onze voedselveiligheid, biodiversiteit en geestelijke gezondheid. Daarom Save The Soil!
Onze aarde is een levend iets. Dat zou je niet zeggen als je naar de dorre plekken op Aarde kijkt, maar toch is de bodem een van de grootste ecosystemen op Aarde en vormt de basis voor al het leven op onze planeet. Het levert 95% van ons voedsel , ondersteunt de wereldwijde biodiversiteit en helpt het klimaat in evenwicht te brengen door atmosferische koolstof op te slaan.
The Soil is Dying
Een nieuw rapport van Save the Soil (Bescherm onze bodem) onder de titel ‘Soil is Dying‘ vertelt, dat 52% van de landbouwgronden niet meer gezond is: gebrek aan organische stoffen zorgt ervoor dat de bodem verandert in zand. Bodemverslechtering en lage waterkwaliteit door erosie en oppervlakteafvoer zijn wereldwijd ernstige problemen geworden. De Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN waarschuwt dat 90% van de bovengrond van de planeet in 2050 in gevaar kan zijn.
De Nederlandse regering steekt opnieuw de kop in het zand
Kennen wij de wereld in de bodem eigenlijk wel? We dragen veel van dezelfde bacteriën als in de grond in onze darmen en op onze huid. Het menselijk lichaam is dus van binnen en van buiten bedekt met microben die in de grond voorkomen.
Onder één voetstap in een gezond bos zitten 2 tot 3 miljoen eencellige dieren, 20.000 kleine wormen (nematoden), 2.000 tot 5.000 kleine spinnen, mijten, springstaarten, 6 regenwormen, 10 insectenlarven, 1 spin, 2 duizendpoten en 1 pissebed. Zij zorgen allen samen voor een actieve bodem. En hoe meer biodiversiteit in het bodemleven, hoe meer weerbaarheid de planten hebben tegen ziekten en schimmels. De hoogste diversiteit aan darmbacteriën die ooit is geregistreerd, werd aangetroffen in een afgelegen jagers-verzamelaarsgroep in het Amazone-regenwoud die bijna constant blootsvoets contact hebben met rijke grond.
Sommige mensen lopen graag blootvoets op de aarde
Veel voedsel wordt verbouwd op verarmde gronden. Onderzoek uit 2020 wees uit dat het eiwitgehalte in tarwe tussen 1955 en 2016 met 23% is afgenomen. Dat wordt onder meer veroorzaakt door niet-duurzame landbouwpraktijken zoals te veel ploegen en teveel kunstmest. Om onze bodems te kunnen herstellen moeten we de microben voeden, zegt Natalie Sauer in The Conversation. Microben vervullen namelijk cruciale functies in het voedselweb van de bodem, zoals het afbreken van organisch materiaal, het recyclen van voedingsstoffen en het verbeteren van de bodemstructuur.
Ook de aarde heeft voedingsstoffen nodig
Om goed te kunnen functioneren heeft ons lichaam vitaminen en voedingsstoffen nodig, die we binnenkrijgen door het eten van planten en dieren. Voedingstekorten die door deze wijdverbreide verarming van de bodem worden veroorzaakt, hebben invloed op onze mentale gezondheid.
Tekorten aan belangrijke micronutriënten zoals vitamine B1, B6 en B9 — vaak veroorzaakt door slechte bodemgezondheid — worden in verband gebracht met mentale gezondheidsproblemen zoals depressie. Onze darmgezondheid is dus het meest direct van invloed op ons welzijn. Want planten die zich voeden met gezonde, levende bodems – die rijk zijn aan organisch materiaal – resulteren in voedzamer voedsel voor mensen.
De voedselproductie in Nederland staat ter discussie
Maar wat zien we intussen? Beleidsmakers vinden het simpelweg belangrijker om vergunningen te verlenen voor de uitbreiding van veehouderijbedrijven dan om de Aarde en de natuur te beschermen. Zo werd het oplossen van het stikstofprobleem in Nederland op de lange baan geschoven. De sterke invloed van lobbyisten uit de agrarische sector speelde daarbij een belangrijke rol. Nederland mocht niet op slot. De export moet draaiende gehouden worden, want de voedselproductie in Nederland wordt van wereldbelang geacht. Dat roept uiteraard heel veel vragen op. Moeten we wel gidsland blijven als de voedselkwaliteit achteruitholt?
In april 2024 liep Henry Mentink van Het Varikse Veerhuis aan de Waal wederom met een kruiwagen aarde naar het hoofdkantoor van de Unesco in Parijs, omdat hij van mening is dat we goed voor de Aarde moeten zorgen. De Aarde moet zelfs op de Werelderfgoedlijst. De economie trekt de bodem leeg. Dat moet anders, vindt Mentink.
Henry Mentink roept op om de Aarde op de Werelderfgoedlijst te zetten
Het goede nieuws is dat het verhogen van de hoeveelheid organische stof in de bodem haalbaar is als boeren worden ondersteund bij de overstap van intensieve methoden en monocultuurgewassen naar meer regeneratieve landbouwpraktijken, zoals groenbemesters (het planten van gewassen die niet worden geoogst om de gezondheid van de bodem te verbeteren) en vruchtwisseling. De volgende VN-klimaattop in november biedt regeringen de kans om beleidswijzigingen door te voeren. Of Nederland mee wil doen aan vooruitgang, staat helaas nog te bezien.
AUTEUR MARY SPAN | ©DOESPLUS! | 240907
Publicist in Essentie en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie
in leven en werk, bouwend aan een wereld van nieuwe mogelijkheden.
Voor een gezonde bodem en innerlijke gronding
De bodem onder onze voeten verdient onze zorg en aandacht – voor ons voedsel, onze gezondheid én onze innerlijke verbondenheid met de Aarde. Deze evolutietips helpen je bewust te leven in verbinding met de grond die ons draagt.
-
Herstel je band met de aarde letterlijk
Loop met blote voeten op gras of aarde (earthing). Het helpt niet alleen je immuunsysteem, maar ook je gevoel van verbondenheid met de natuur. -
Gebruik compost, geen chemicaliën
Of je nu een tuin hebt of een balkon: composteer je groenafval en vermijd pesticiden. Elke gezonde handeling telt. -
Eet van de bodem, niet van de fabriek
Kies voor lokaal, biologisch voedsel van boeren die regeneratieve landbouw toepassen. Daarmee voed je jezelf én de aarde. -
Steun bodemherstellende initiatieven
Denk aan campagnes als Save the Soil, voedselbossen, stadslandbouw of boerencoöperaties. Ze brengen biodiversiteit en bodemleven terug. -
Leer van de bodem als metafoor
Een gezonde bodem bevat diversiteit, stilte, schimmels en wortels. Wat kun jij leren over jouw innerlijke bodem? Wat moet composteren en wat mag wortelen? -
Erken de bodem als heilig
We zijn gewend de lucht en de sterren als heilig te zien – maar de aarde onder onze voeten is net zo mystiek en levend. Behandel haar met eerbied.
Voedselveiligheidscrisis
11-11-24: Extreem weer en een groeiende bevolking zorgen voor een voedselveiligheidscrisis. Droogte in Noord-Afrika, natte gronden door overstromingen en bosbranden. Voedselprijzen stijgen en drinkwater wordt schaars. Vroeger ging ieder voor zich zijn eigen expertise inzetten, nu wordt er samengewerkt. Bijv. door het inzetten van crisisteams. Bron: New Scientist en WUR.
Groeiende beweging voor bescherming van de aarde!
25-04-24: De beweging rondom klimaatwetten en ‘rechten voor de natuur’ lijkt plots de wind in de zeilen te hebben. Na eerdere overwinningen in Spanje, Nieuw-Zeeland, Australië, en zelfs het Limburgse Eijsden-Margraten, zijn er inmiddels tientallen natuurgebieden, lagunes, rivieren, bergen en bossen met een bijzondere vorm van rechtsbescherming. Bron: NRC/Wouter van Noort en The Conservation.
Door de aarde te respecteren, respecteer je jezelf.
Hoe de natuur
ons heelt
Het kijken, maar ook ruiken en aanraken van de natuur kan ons helen. Prof. Kathy Willis schreef over de verrassende effecten.
De toekomst
van voedsel
Voedselzekerheid, dieet en gezondheid, voedselveiligheid en -integriteit, het wordt steeds duidelijker dat de wereldwijde voedingssector op dit moment voor lastige vragen staat.