mary span | plust je blik | 8 augustus 2025
Bouwen aan de ziel van steden
Van donutstad tot helende metropool
De wereldbevolking groeit, en overal klinkt de roep om steden die niet alleen duurzaam en slim zijn, maar ook helend en bezield. Van de donutstad tot de 15-minutenstad: nieuwe stedelijke modellen laten zien dat het anders kan. Toch vraagt de échte transformatie om meer dan infrastructuur en beleid. Het gaat om het herontdekken van onze diepe verbinding met natuur, gemeenschap en de universele principes die al eeuwenlang harmonie brengen in architectuur.
Elke stad is een levend ecosysteem, waarin mens, natuur en gebouwde omgeving elkaar voortdurend beïnvloeden. Door te bouwen met natuurlijke materialen die ademen – hout, bamboe, gerecycled steen – en door groene daken, stadstuinen en bomenrijen te verweven in het stedelijk weefsel, creëren we plekken die niet alleen de lucht zuiveren en hitte temperen, maar ook onze ziel voeden. Zo maken we de weg vrij voor steden die resoneren, genezen en verbinden.
De donutstad
Amsterdam omarmt de donuteconomie van Kate Raworth: een balans tussen ecologische grenzen en sociale fundamenten. Dat betekent: minder ruimte voor auto’s, meer voor ontmoeting; renovatie boven sloop; lokale energie boven grootschalige datacenters. Een stad die zo gebouwd is, wordt een spiegel van de waarden die we als samenleving willen leven. Voordeel: Een economie in balans geeft mensen het gevoel deel uit te maken van een rechtvaardige en zorgzame gemeenschap.
Participatiestad, de burger als partner
Een stad bloeit pas echt als haar inwoners mede-ontwerpers zijn. Participatie gaat verder dan inspraakavonden: het vraagt om co-creatie. Wanneer mensen zich gehoord weten, ontstaat eigenaarschap, verbondenheid en zorg voor de plek waar zij wonen. Steden zijn dan niet langer anonieme structuren, maar gemeenschappen die in harmonie groeien. Voordeel: Samen creëren vergroot vertrouwen en versterkt het gevoel van collectieve verantwoordelijkheid.
De 15-minutenstad
In Parijs laat de 15-minutenstad zien hoe nabijheid levenskwaliteit vergroot: alles wat je nodig hebt, ligt op loop- of fietsafstand. Dit vermindert stress, versterkt sociale netwerken en schept ruimte voor een langzamer, bewuster leven. Voordeel: Nabijheid stimuleert gemeenschapszin en geeft ruimte aan een levensritme dat meer in harmonie is met onze natuurlijke energie.
Duurzame en natuurlijke materialen in de stad
Plekken zonder commerciële druk — parken, pleinen, buurtmoestuinen — zijn de ziel van de stad. Hier ontstaat het weefsel van vertrouwen, vriendschap en creativiteit. Het beschermen van deze ruimtes is essentieel voor zowel sociale als spirituele gezondheid. Voordeel: Door de natuur als partner te zien, ontwikkelen we een dieper respect voor de aarde en ons gezamenlijke thuis.
Renovatiestad
Bestaande gebouwen bevatten enorme hoeveelheden koolstof. Renovatie is daarom een van de krachtigste manieren om de ecologische voetafdruk te verkleinen. Het is tegelijk een eerbetoon aan het verleden en een stap naar een koolstofarme toekomst. Voordeel: Het behoud van erfgoed versterkt onze worteling in plaats en geschiedenis, en geeft een gevoel van continuïteit.
Stedelijke commons
Plekken zonder commerciële druk — parken, pleinen, buurtmoestuinen — zijn de ziel van de stad. Hier ontstaat het weefsel van vertrouwen, vriendschap en creativiteit. Het beschermen van deze ruimtes is essentieel voor zowel sociale als spirituele gezondheid. Voordeel: Vrij toegankelijke plekken voeden ons gevoel van vrijheid en bevorderen spontane ontmoetingen.
Groen en hittebestendig wonen
Groene daken, verticale tuinen en aangelegde wetlands brengen de natuur terug in steden om de lucht te zuiveren, gebouwen te koelen, de biodiversiteit te ondersteunen en de impact op het milieu te verminderen. Steden zijn hittegevoelig. De meest effectieve manier is om het bladerdak uit te breiden, het gezond houden van bestaande bomen dan nieuwe te planten. Daken en trottoirs bedekt met lichtgekleurd, reflecterend materiaal kunnen de temperatuur met wel 3 graden verlagen. Visionaire projecten, zoals Don Ritzens Shift, dromen van iconische gebouwen die wereldwijd inspireren tot klimaatactie en een bewuste levensstijl.
Op natuur gebaseerde infrastructuur
Water, bomen, wind — natuurlijke krachten kunnen bondgenoten zijn in plaats van tegenstanders. Groene corridors, wetlands en doorlatende straten maken een stad veerkrachtig tegen klimaatverandering. Zo bouwen we niet alleen voor nu, maar ook voor toekomstige generaties. Voordeel: Door de natuur als partner te zien, ontwikkelen we een dieper respect voor de aarde en ons gezamenlijke thuis.
Van beton naar bezieling: de nieuwe taal van een lichtstad
We zijn het belang van architectuur en materiaal
bij het cultiveren van het sacrale
en het heilige licht uit het oog verloren.
Dat wat ons een spiritueel gevoel geeft.
Een lichtstad is een metafoor voor een gemeenschap of locatie die spirituele groei, innerlijke vrede en verbinding bevordert, vaak met een focus op praktijken als meditatie en bewust leven. Voorbeelden van plaatsen die dit concept belichamen zijn onder andere Ubud op Bali, bekend als een centrum voor spirituele zoekers en wellness, en gemeenschappen die gebaseerd zijn op principes van spiritueel leven.
De energie van een lichtstad wordt ook gevormd door de keuzes die mensen maken. De keuze voor liefde en positiviteit in plaats van negativiteit en angst. Een lichtstad wordt dan een ondersteunende omgeving, waarin gelijkgestemden met elkaar in contact kunnen komen, ervaringen kunnen delen en samen kunnen groeien.
Een lichtstad bevat ook geen elektrische en mechanische apparaten die het energieveld van mensen en dieren kunnen verstoren. Studies tonen aan dat frequenties die worden uitgezonden door elektrische en mechanische apparaten in onze huizen en op het werk, zoals verwarmingssystemen en airconditioning, het vermogen van het lichaam om in harmonie te blijven met de natuurlijke trillingen van de aarde verstoren. Deze verstoring kan een negatieve invloed hebben op het immuunsysteem, het energieniveau en de slaapkwaliteit van het lichaam.
Als we gezamenlijk de natuurlijke principes en universele wetten van het leven volgen, kunnen we ruimtes creëren die niet alleen een krachtig en ordenend en helend effect hebben maar ook het welzijn en de innerlijke groei van mensen voeden. Het is gewoon essentieel dat architectuur zich richt op menselijk én spiritueel welzijn, en dat gaat verder dan de fysieke dimensie.
Ook de geometrische verhoudingen in een stad zijn belangrijk. In het boek De geheimen van de Da Vinci code grijpt de auteur Simon Cox terug op de heilige geometrie. Aangetoond is dat alles wat in het heelal bestaat aan bepaalde wiskundige wetten gehoorzaamt. Het is algemeen bekend, dat bepaalde getallen en verhoudingen in de natuur en de architectuur voorkomen. Die vormen zijn helend. De DNA-spiraal, het programma voor het leven, is op de gulden snede gebaseerd. De Fibonaccireeks is op veel plaatsen in de natuur aan te treffen, zoals in een aantal bloembladen. De theorie luidt dat alles in het heelal uit frequenties en informatie bestaat en is opgeslagen in alle vormen van het leven. Dus ook in gebouwen en openbare ruimten.
Op TikTok vind je tegenwoordig
een heleboel instructievideo’s om
je eigen altaar te bouwen.
Met natuurlijke materialen, feng shui en sacred spaces, de voedende energie van numerologie (bekend uit oude tempels en piramides) en de kracht van de vier elementen (Noord, Zuid, Oost en West als energetisch kompas voor ontwerpen) kunnen we bovendien plekken creëren die niet alleen duurzaam en functioneel maar ook hoogenergetisch en in balans zijn. Elk gebouw weerspiegelt dan de unieke behoeften van zijn bewoners en hun verbondenheid met de natuur. Of het nu een huis, werkruimte of spiritueel centrum betreft: het doel is altijd harmonie, waarin mens en omgeving samen tot bloei komen.
Een inspirerend voorbeeld is Bhutan, het kleine koninkrijk in de Himalaya dat uit het niets een spirituele stad bouwt. De Mindfulness City is al bezaaid met heilige kloosters en tempels die uitnodigen tot vredige retraites. Deze stad staat op het punt een belangrijke speler te worden in het wereldwijde wellnesstoerisme. Bhutan werd al het gelukkigste land genoemd; in 2029 zal het bovendien een economische en spirituele corridor vormen die Zuid-Azië met Zuidoost-Azië verbindt.
Toch zijn veel steden van nu nog liefdeloos, kil en onpersoonlijk – ontworpen om te functioneren, maar niet om te voeden. Spiritueel en holistisch bouwen creëert niet alleen gebouwen, maar plekken waar mensen kunnen floreren. Het is tijd om die leegte te vullen met warmte, ritme en ziel. Van donutstad tot helende lichtstad: laten we bouwen aan plekken die niet alleen onderdak bieden, maar ons mens-zijn omarmen. Want pas als de stad ons hart raakt, kan zij ons werkelijk dragen.
AUTEUR MARY SPAN | ©DOESPLUS! | 250808
Publicist in Essentie en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie
in leven en werk, bouwend aan een wereld van nieuwe mogelijkheden.
Ook interessant:
Blijf lezen
Sacred Space, het energetische thuisgevoel
Je kunt van je interieur een Sacred Space maken. Levendiger, veiliger en energetisch. Hoe anders zou je leven wel niet zijn?
Wij zijn energie!
Eeuwenlang hebben mensen energie en aura’s waargenomen, maar konden er niet echt de vinger op leggen.
