Ik ben geen politicoloog. Ik ben ook geen debater. Wat ik hier deel, is mijn waarneming — als mens, als editor van essentie. Ik voel de dringende behoefte om mijn stem te laten horen, niet vanuit gelijk willen hebben, maar vanuit de energie van mijn essentie. Want er knaagt iets. En ik denk dat ik niet de enige ben.

Ooit waren we slaven of onderdanen van een hogere macht. De Verlichting bracht een radicale omslag: we werden vrijer, zelfstandiger, mondiger. Eeuwen van armoede en onderdrukking maakten langzaam plaats voor het recht op een eigen stem, een eigen leven. We leerden baas te zijn over ons eigen verhaal.

Maar zijn we daarin doorgeslagen? Is onze vrijheid verworden tot zelfverheerlijking? Worden we een volk van persoonlijke voorspoed zonder gemeenschapszin?

De eenzame vrijheid

Kijk naar de Verenigde Staten, ooit het toonbeeld van vrijheid. Zelfredzaamheid als ideaal, een wapen in de hand om die vrijheid te bewaken. Maar ergens onderweg is de balans zoekgeraakt. Het land is nu diep gesegregeerd. Groepen leven langs elkaar heen. Armoede, vervreemding, wantrouwen — het collectief is uit beeld geraakt.

In de hightech samenleving wordt het individu op een voetstuk geplaatst, terwijl mensen zich steeds meer terugtrekken in digitale bubbels. ‘Vrijheid’ is daar verworden tot isolatie. Geen wonder dat nationalistische bewegingen floreren. Mensen klampen zich vast aan een verleden waarin ze zich nog verbonden voelden met iets groters dan zichzelf. Trump’s slogan Make America Great Again spreekt tot die hunkering — niet naar toekomst, maar naar houvast.

Ook hier schuurt het

In Europa is de publieke sfeer nog niet volledig verdwenen, maar ook hier overheerst steeds vaker het ‘ik’ boven het ‘wij’. We leven in een tijd waarin bijna alles draait om behoeftebevrediging. In het onderwijs draait het steeds meer om ‘de leerling als klant’ en steeds minder om innerlijke ontwikkeling of wijsheid. Het marktdenken heeft zich diep in ons leven genesteld. Alles wordt gemeten, afgewogen, verkocht.

We zijn geen burgers meer, maar consumenten. En daarmee opnieuw onderdanen — ditmaal van algoritmen, platforms en onzichtbare marktkrachten. We betalen voor alles, zelfs voor verbinding. Maar wat we vergeten, is dat we van nature sociale dieren zijn.

Ons sociale instinct

We zijn onszelf zó belangrijk gaan vinden dat we het sociale aspect van ons mens-zijn over het hoofd zijn gaan zien. Egoïsme wordt als ‘natuurlijk’ gezien, zelfs als iets om te beschermen. Maar wie goed kijkt, ziet een andere waarheid: het is onze diepgewortelde zorgzaamheid die ons overeind houdt. Die zorgzaamheid leeft in de onderstroom van onze samenleving, vaak onzichtbaar en onbetaald — in de vorm van mantelzorg, vrijwilligerswerk, stille nabijheid.

En toch blijven we naar die werkelijkheid kijken door een economische bril: alles wordt uitgedrukt in euro’s en rendement. Terwijl het belangrijkste in ons leven — liefde, steun, zorg — niet in geld is uit te drukken.

We hebben elkaar nodig

De mens is geen eiland. Alles wat we creëren, doen we samen. Niets van wat je om je heen ziet, is het product van één mens. Om een fiets te maken, is samenwerking nodig. Voor een laptop zijn kennis, materialen en menselijke handen van over de hele wereld vereist. En kennis groeit alleen als we haar delen.

Zonder interactie, taal, gevoel en creativiteit wordt het leven hol. De drang om te verbinden is sterker dan de ideologie van het ego. Da’s [w]evolutie pur sang: van ik naar wij, van afgescheidenheid naar samenschepping.

Vrij én verbonden

Dus wat is beter? Een vrije geest zijn of een verbonden evolutionair? Voor mij is het antwoord duidelijk: beide. Vrijheid is prachtig, maar pas in verbondenheid krijgt ze richting. Pas in relatie met anderen ontstaat wijsheid, vreugde, betekenis.

We zijn afhankelijk van elkaar, van de natuur, van de wereld om ons heen. Geen mens kan alleen leven, geen natie kan zonder andere naties bestaan. Onze planeet is een levend geheel — een weefsel waar alles met alles samenhangt.

Zinvolle [w]evolutie

Er is geen probleem dat we samen veroorzaken, dat we niet ook samen kunnen oplossen. Wat daarvoor nodig is? Verbeeldingskracht. Het vermogen om ons een andere wereld voor te stellen. Eén waar we niet langer verslaafd zijn aan angst, bezit of nationalisme. Eén waarin we collectieve groei belangrijker vinden dan individuele winst.

Dat noem ik zinvolle [w]evolutie — een persoonlijk én gezamenlijk weefsel van kracht. Een beweging die ons brengt naar hogere dimensies van zijn. Waar vreugde heerst in plaats van rijkdom. Waar verbondenheid belangrijker is dan identiteit.

Een andere manier van kijken

We zijn vergeten wat het betekent om mens te zijn. Velen geloven oprecht dat hun hele zelfbeeld wordt bepaald door één natie, één identiteit, één belang. Maar ik geloof dit: jij bent een goddelijke vonk, een levend gebed, een microkosmos van het geheel.

Niemand wint op een dode planeet.

Laten we de stap zetten. Van angst naar vergeving. Van nationalisme naar kosmische verwantschap. Van verdeeldheid naar eenheid in verscheidenheid.

De verlosser ben jij. Zoom dus alsjeblieft uit. Stel je een andere wereld voor. Want als we het ons kunnen voorstellen, kunnen we het ook samen waarmaken. En kunnen we eindelijk evolueren — met hart én ziel — naar een hoger niveau van mens-zijn. Zonder wapens. Maar met elkaar.

AUTEUR MARY SPAN | ©DOESPLUS! | 250705
Trendjournalist/publicist en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie.